Canonical etiketler, botlara hangi sayfaların eşsiz olduğu bilgisini aktardığından SEO açısından oldukça önemlidir.
Canonical yapısı bozuk olan web siteleri, büyük indexlenme hatalarıyla karşı karşıya gelebilir.
Bu yazımızda canonical etiketlerin SEO açısından önemi, nasıl çalıştığı, nerede ve nasıl kullanıldığı gibi bilgileri detaylı bir şekilde ele alacağız.
Canonical Etiket Nedir?
Bir web sitesindeki sayfaların özgün ve asıl hâllerinin işaret edilmesine imkân tanıyan etiket, canonical olarak adlandırılır. Web sayfalarının HTML alanında bulunur.
Kopya ve benzer içeriklere sahip sayfalar arama motoru botları tarafından indexlenmez. Canonical etiketi de genellikle böyle sayfaların arama motoru botları tarafından indexlenmemesine neden olan hataların giderilmesi için kullanılır.
Canonical Etiketinin SEO Açısından Önemi
Canonical etiketi şu şekilde görünür:
Bu ekran görüntüsünde bulunan <link rel=”canonical” href=”https://icerikmatik.com/”/> bölümü, arama motoru botlarına söz konusu sayfanın canonical linkinin https://icerikmatik.com olduğunu aktarır.
Bu etiketin ilgili sayfada yer almaması, arama motoru botlarının sayfayı görmezden gelmesine neden olabilir.
Canonical etiketi, şu açılardan SEO’ya katkıda bulunur:
- İçeriklerin Özgün Olarak İşaretlenmesini Sağlar: Bazı durumlarda web sitelerinde rakiplerinkine benzer içerikler veya sayfalar yer alabilir. Böyle bir senaryo yaşandığında arama motoru botları söz konusu sayfa veya içerikleri kopya (duplicate) olarak algılar ve indexlemez. Bu durum ise crawl bütçesi açısından olumsuz sonuçlar doğurur.
Crawl bütçesi hakkında daha fazla bilgi için “Crawl Bütçesi Optimizasyonu Nedir? Nasıl Yapılır?” adlı içeriğimize göz atabilirsiniz.
- Karmaşık URL Yapılarının Yönetilmesine Olanak Tanır: Özellikle büyük web sitelerinde URL yapılarını verimli bir şekilde yönetmek oldukça güçtür. Böyle sitelerde zamanla istenmeyen URL yapıları ortaya çıkabilir ve bu durum crawl bütçesini olumsuz etkileyebilir. Ancak canonical etiketler sayesinde karmaşık URL yapıları yönetilebilir. İstenmeyen ya da değersiz olan sayfalar canonical etiketler aracılığıyla tarama bütçesini olumsuz etkilemeyecek şekilde ayarlanabilir.
- Tarama Bütçesinin Optimize Edilmesini Sağlar: “Google Search Console Dizin Oluşturma > Sayfa Sayısı” bölümünde belirtilen index sorunları, tarama bütçesinin verimsiz kullanıldığı anlamına gelebilir. Bu tür sorunların bir kısmı canonical etiketlerin kullanımı sayesinde giderilebilir.
- Organik Trafiğin Artırılmasına Yardım Eder: Canonical etiketler web sitesi sayfalarının çok daha iyi bir şekilde taranıp indexlenmesini sağladığından organik trafik verilerinin artırılmasına olanak tanır.
Canonical Etiketi Nasıl Çalışır?
Canonical etiketi şöyle çalışır:
- Söz konusu sayfa ya da sayfaların özgün olup olmadığına karar verilir.
- Özgün olmayan sayfaların işaret edileceği URL’ler belirlenir.
- İlgili özgün sayfalar, <head> bölümüne canonical etiket içerisinde eklenir.
- Arama motoru botları sayfaların HTML yapısını tararken canonical etiketi fark eder.
- Arama motoru bir sonraki aşamada ilgili sayfa yerine canonical etiket içerisinde belirtilen URL’in taranması gerektiğini algılar ve bunu uygular.
- Arama motorunda sorguda bulunan kullanıcılar, artık özgün olmayan sayfa yerine özgün olanla karşılaşır.
- Bu sayede hem kullanıcılar web sitesi yöneticilerinin istediği sayfalarla karşılaşır hem tarama bütçesi optimize edilir.
Canonical Etiketinin Kullanım Alanları
Canonical etiketinin birçok kullanım alanı mevcuttur. Bunlardan bazılarını kısaca açıklayalım:
Çift (Kopya) İçerik Problemi
Daha önce de belirttiğimiz gibi kopya içerik sorunu, web sitesi sayfalarının indexlenememesine neden olur. Böyle bir durumda web sitesinde yer alan sayfalar SERP sonuçlarında sıralanmaz ve kullanıcı karşısına çıkmaz.
Kopya içerik sorunu Google’ın sıklıkla uyarılarda bulunduğu bir konudur. Kopya içeriğe sahip web siteleri, ileride ağır cezalarla karşı karşıya kalabilir.
Canonical etiketi, kopya içerik sorunlarının giderilmesine imkân tanır.
Bunun için kopya içerik sorununu ortaya çıkarabilecek sayfalar belirlenir. Her kopya içeriğin canonical etiketi, ilgili içeriğin asıl hâli olarak href içerisinde verilir.
Böylece arama motoru botları iki içeriğin birbirine benzer olduğunu ve HTML etiketinin henüz en başında ilgili içerik yerine link olarak verilen içeriğin taranmasının istendiğini anlar.
Ayrıca kopya içerik sorunu, 301 kalıcı yönlendirme kullanılmadan canonical etiketiyle ortadan kaldırılabilir. Bazen kopya veya benzer içerikler web sitesi yöneticileri tarafından silinmek ya da kaldırılmak istenmeyebilir. Böyle durumlarda canonical etiketinin kullanılması önerilir.
Dinamik URL’ler
Dinamik URL’ler, özellikle çok sayfalı büyük web sitelerinin tarama bütçesi sorunlarıyla karşı karşıya gelmelerine neden olabilir.
Bu tür web sitelerinde site içi arama, filtreleme gibi aksiyonlar sayesinde yönetilemeyen çok sayıda URL yapıları ortaya çıkar. Bunlar genellikle sayfaların kopya olarak algılanmasına neden olur.
Bunu bir örnek ile açıklayalım:
- https://example.com adlı bir e-ticaret sitesi düşünelim. Bu sitenin kategori sayfalarında ürünlerin yer aldığını kabul edelim.
- Bu sayfada yer alan filtreleme özelliği, ürünlerin kullanıcıların belirlediği filtrelerden geçerek gösterilmesine olanak tanır.
- Filtreleme özelliği kullanıldığında URL yapısı değişir. Fakat sayfa içeriği asıl kategori URL’inin hemen hemen aynısı olarak görünür.
- Ek olarak bu, user-generated yani kullanıcılar tarafından oluşturulan bir URL’dir. Kategori sayfasına oranla çok daha düşük bir değere sahiptir ve indexlenmesi istenmez.
- Bu durumda iki sayfadan birinin kopya içerik sorununu ortaya çıkarmaması için filtreli URL’in canonical linki, asıl kategori sayfası olarak verilir.
- Böylece kullanıcıların filtreleme aksiyonuyla ortaya çıkan dinamik URL taranmaz. Onun yerine asıl kategori sayfası taranır ve indexlenir.
Ürün ve Kategori Sayfaları
e-Ticaret web sitelerinde birbirine benzer ürün ve kategori sayfaları yer alabilir. Bu sayfalar da kopya içerik sorunu sebebiyle arama motoru botları tarafından olumsuz değerlendirilip indexlenmeyebilir.
Canonical etiket sayesinde bu tür sayfaların orjinal hâlleri arama motoru botlarına bildirilebilir ve böylece tarama bütçesi sorunlarının önüne geçilebilir.
Blog Gönderileri ve Sayfaları
Bazen web sitelerinde yer alan blog içerikleri birbirine benzer ya da değersiz olabilir.
Eğer söz konusu içerikler web sitesi yöneticileri tarafından yönlendirilmek ya da web sitesinden kaldırılmak istenmiyorsa canonical etiketiyle farklı bir sayfaya işaret ettirilir.
Bu durumda arama motoru botları söz konusu içerik yerine canonical ile işaret edilen adresi tarayacak ve indexleyecektir.
Canonical Etiketinde En İyi Uygulamalar
Canonical etiketi, SEO uzmanları tarafından yürütülmesi gereken bir konudur. Bu aksiyonun işi yeterli seviyede bilmeyen kişilerce yapılması, web sitelerinin değerli sayfalarının indexlenmemesine neden olabilir.
Canonical etiketi konusundaki en iyi uygulamaları detaylı bir şekilde ele alalım:
Teknik Uygulamalar
Canonical etiketinin sayfalara eklenmesi, etiketin nasıl belirleneceği ve URL yapısının oluşturulması; bu konudaki teknik uygulamalardır.
Doğru URL Yapısının Belirlenmesi
Doğru URL yapısının belirlenmesi, canonical etiket konusu için oldukça önemlidir.
Canonical etiketinde doğru ve arama motorlarının tavsiye ettiği URL yapılarını kullanmak sayfaların botlar tarafından daha anlaşılabilir olmalarını sağlar.
Bu sebeple canonical kullanımı söz konusu olduğunda basit, anlaşılabilir, Türkçe karakter içermeyen URL yapıları önemlidir.
Doğru Canonical URL’in Belirlenmesi
Canonical kullanımında doğru URL’in link olarak verilmesi gerekir. Çünkü bu etikette yanlış sayfanın yer alması, arama motoru botlarının farklı sayfaları değerlendirmesine neden olabilir.
Ayrıca değerli sayfaların canonical linklerinin farklı sayfalar olarak girilmesi de onların indexlenmemesine yol açabilir.
Bu doğrultuda canonical etiketinde farklı sayfalara işaret edecek olanların web sitesi yöneticileri tarafından değersiz görülen sayfalar olması önemlidir.
Tekil ve Kalıcı URL Kullanımı
Her özgün sayfanın canonical etiketi kendisine işaret etmelidir.
Bu durumu bir örnek ile açıklayalım:
- https://www.example.com/kategori/erkek/ sayfasının özgün ve indexlenmesi istenen bir sayfa olduğunu düşünelim.
- Sayfanın orjinal hâli kendisidir. Bu, sayfanın canonical etiketinin de kendisi olması gerektiği anlamına gelir.
- Bu sebeple ilgili sayfanın canonical yapısı şöyle gibi olmalıdır: <link rel=”canonical” href=”https://www.example.com/kategori/erkek/”/>
İçerik Yönetimi
Konusu ve hedefi ne olursa olsun, her web sitesinin içeriklerini doğru yönetmesi hem kullanıcılar hem arama motorları için önemlidir.
İçerik yönetiminin doğru şekilde yapılmaması, web sitelerinin organik skorlarını olumsuz etkileyecek, bu sebeple dönüşüm verileri de negatif yönde ilerleyecektir.
İçerik yönetiminin en önemli noktalarından biri, canonical etiket kullanımıdır. Doğru yönetilen canonical etiketler, web sitelerindeki içeriklerin kullanıcılara ve arama motorlarına istenen şekilde sunulabilmesine olanak tanır.
Bu içerikler, tarama bütçesi olumsuz etkilenmeden arama motoru botları tarafından da doğru şekilde taranır ve indexlenir.
İçeriklerin Kopyalanmasını Önleme
Web sitelerinde benzer içerikli sayfaların yer alması gayet anlaşılabilir bir durumdur. Bazen web sitesi yöneticileri, sayfalar birbirlerine her ne kadar benzer olsalar onları kaldırmayı tercih etmeyebilir.
Böyle durumlarda tarama bütçesini olumsuz etkilememek için canonical etiket kullanılmalıdır.
Örneğin A ve B sayfalarının birbirlerine benzer olduklarını düşünelim. Bu noktada eğer her iki sayfa da site içi tıklamalarda kullanıcılara gösterilmek isteniyorsa canonical etiket kullanılmalıdır.
Eğer A sayfası değerli, B sayfası değersizse bu sayfaların canonical etiketleri, A sayfası olarak girilmelidir.
Dinamik İçerik Yönetimi
Bazı web sitelerindeki içerikler, kullanıcı davranışları gibi etmenlere göre farklılaşabilir. Fakat bu değişiklik, bazen sayfaların orjinal hâllerinden çok da farklı olmamalarıyla sonuçlanır.
Bu durumda canonical etiketle sayfaların özgün hâllerine işaret etmek tarama bütçesinin optimize edilebilmesi için önemlidir.
Aksi bir durumda arama motoru botları her iki sayfayı da indexlemek için çaba gösterecek ve sayfalardan birini kopya olarak işaretleyerek indexe almayacaktır.
SEO Performansının İyileştirilmesi
Canonical etiketinin asıl kullanılma amacı, arama motoru botlarına hangi sayfaların indexlenmesinin istendiği yönünde direktifler vermektir.
Bu aksiyon, değersizler yerine değerli sayfaların indexlenmesini sağlayarak SEO performansının iyileştirilmesine imkân tanıyacaktır.
Arama Motoru Botlarının Tercih Edilen URL’i Anlaması
Tercih edilen URL’i arama motoru botlarına belirtmek değersizler yerine değerli sayfaların indexlenmesini sağlar.
Böylece hem tarama bütçesi verimli kullanılır hem kullanıcıların karşısına değerli sayfalar çıkar.
Sayfa Otoritesinin Korunması
Web sayfalarının belirli bir anahtar kelimede otorite olması gerekir. Birden fazla sayfanın bir anahtar kelimede sıralanması, keyword cannibalization sorunlarının ortaya çıkmasına neden olur.
Bu tür durumlarda canonical etiketi kullanmak sorunu çözebilir.
Eğer söz konusu anahtar kelimenin sıralama aldığı sayfa değersizse bu sayfanın canonical etiketi özgün sayfa olarak verilir. Böylece arama motoru botlarına ilgili anahtar kelimede hangi sayfayı kullanıcı karşısına çıkarması gerektiği aktarılır.
Keyword cannibalization konusu hakkında daha fazla bilgi almak için “Keyword Cannibalization Nedir? Nasıl Düzeltilir ve Önlenir?” adlı içeriğimizi okuyabilirsiniz.
Örnek Uygulama İpuçları
Canonical etiketin en popüler içerik yönetim ortamlarından WordPress’te nasıl eklenip düzenleneceğine ve e-ticaret sitelerinde canonical etiket kullanımıyla ilgili ipuçlarına da kısaca değinelim.
WordPress’te Canonical Etiket Kullanımı
WordPress üzerinden canonical etiket eklemek ve düzenlemek oldukça kolaydır.
Bu işlemi gerçekleştirebilmek için bir plugin’e ihtiyaç vardır.
Konuyu RankMath üzerinden adım adım açıklayalım:
- WordPress admin panele giriş yapın ve sol menüden “Sayfalar”ı seçin.
- Karşınıza çıkan ekranda “Düzenle” seçeneğini tıklayın.
- Sağ menüden “RankMath”i seçin ve “Gelişmiş (Advanced)” bölümüne tıklayın.
- Karşınıza çıkan ekrandaki “Aynı Adres” adlı bölüm, canonical etiket bölümüdür.
- Bu bölüme bulunduğunuz sayfa yerine hangi sayfanın indexlenmesini istiyorsanız onu girin.
- Üstte yer alan “Güncelle” seçeneğini tıklayın.
Yukarıdaki adımları uyguladıktan sonra ilgili sayfanın canonical etiketinin güncellenip güncellenmediğini incelemek için şu adımları takip edin:
- Canonical etiketini değiştirdiğiniz sayfaya gidin.
- Sayfaya sağ tıklayın ve “Sayfa Kaynağını Görüntüle” seçeneğini seçin. Bunun yerine CTRL+U tuşlayarak da aynı yere gidebilirsiniz.
- Karşınıza çıkan sayfanın üst kısımlarında canonical etiketini göreceksiniz.
- Eğer sayfanın canonical etiketi bir önceki adımda girdiğiniz URL ile aynıysa işlem tamamlanmıştır.
e-Ticaret Web Sitelerinde Canonical Etiket Stratejileri
Canonical etiket kullanımı web sitelerinin faaliyet yürüttüğü alanlara göre farklılaşabilir.
Aşağıda e-ticaret alanında ilerleyen bir web sitesi için bazı canonical etiket stratejilerini bir araya getirmeye çalıştık:
- Her özgün sayfanın canonical etiketiyle kendisine işaret ettiğinden emin olun.
- Filtreleme ve site içi arama gibi user-generated şekilde oluşan dinamik URL’lerin canonical etiketlerini, söz konusu sayfaların ilk hâli olarak girin.
- Google Search Console aracını düzenli olarak takip edin. Aracı kullanarak indexe alınmayan sayfalarınızı inceleyin ve canonical etiketinin değiştirilmesi gereken sayfaları tespit edin.
- Silmek ya da yönlendirmek istemediğiniz kopya sayfaların canonical etiketlerini muhakkak orjinal hâlleriyle değiştirin.
- Canonical etiket içerisinde verilen adreslerde http, https, www, non-www ve taksimli, taksimsiz (/) kullanıma özen gösterin.
Sonuç
Canonical etiketi kullanmayan ya da bu etiketi yanlış kullanan web siteleri, büyük indexlenme sorunlarıyla karşılaşabilir.
Canonical etiketi sadece SEO performansı açısından değil, tarama bütçesini optimize etmek ve kopya içerik sorunlarından kurtulmak gibi durumlar için de önemlidir.
Siz de web sitenizin canonical etiket durumunu kontrol ederek mevcut hataları belirleyebilir, gerekli aksiyonları alarak daha iyi rank skorlarına sahip olabilir ve tarama bütçenizi optimize edebilirsiniz. Böylece sitenizin organik trafiğini artırabilirsiniz.